Published in Sunday Kathimerini
Αποτελεί αναμφισβήτητα μεγάλη επιτυχία η ολοκλήρωση του PSI, πρωτίστως για τη Γερμανία και δευτερευόντως για την Ελλάδα. Το σχέδιο δεν είχε σκοπό να καταστήσει βιώσιμο το ελληνικό χρέος παρά τις φαντασιώσεις ορισμένων πολιτικών. Αν ο σκοπός ήταν η βιωσιμότητα, τότε θα έπρεπε να συμμετάσχουν όλοι στη διαδικασία και όχι μόνο ο ιδιωτικός τομέας. Αυτό το γνωρίζουν οι αγορές και για αυτό τα νέα ομόλογα ήδη υπόκεινται σε διαπραγμάτευση με απόδοση 20%. Η αγορά δηλαδή πιστεύει πως το PSI ήταν το πρώτο μεταξύ πολλών επερχόμενων χρεοκοπιών ή αναδιαρθρώσεων. Στο τέλος του έτους η Ελλάδα θα έχει χρέος σε ποσοστό του ΑΕΠ της τάξεως του 163%. Το θετικό και πολύ σημαντικό επακόλουθο, όμως, είναι η κατακόρυφη βελτίωση στην άμεση ταμειακή της θέση. Το 2012 τα χρεολύσια των 34 δισ. μειώνονται σε 11 δισ. ενώ το 2013 τα 31 δισ. γίνονται 8 δισ.
Ο στόχος του 120% χρέους έως το 2020 θα έρθει από τους μελλοντικούς πλεονασματικούς προϋπολογισμούς, τις ιδιωτικοποιήσεις και την υποτιθέμενη ανάπτυξη. Προς το παρόν, από τα 100 δισ. που κερδίζουμε μέσω του «κουρέματος» επαναδανειζόμαστε άμεσα τα 60 δισ. για να πληρώσουμε το PSI και να σώσουμε τις ελληνικές τράπεζες. Επιπροσθέτως, θα πρέπει να βρούμε τους πόρους να αναπληρώσουμε τα χρεοκοπημένα πλέον συνταξιοδοτικά ταμεία. Ο πήχυς κατέβηκε δηλαδή, αλλά είναι ακόμα ψηλά.
Η σύσταση των πιστωτών μας και η ποιότητα του χρέους αλλάζουν σημαντικά. Πλέον, πάνω από το 80% θα βρίσκεται στα χέρια κρατών της Ε.Ε. και όχι σε ιδιώτες. Αυτό σημαίνει πως η Ευρώπη απομονώνει το ελληνικό πρόβλημα από τις αγορές και το κάνει ενδοκοινοτικό θέμα. Οι επόμενες αναδιαρθρώσεις του ελληνικού χρέους θα γίνονται με τους εταίρους μας και με όποια ανταλλάγματα μας επιβάλλουν. Δίνεται δηλαδή μια ευκαιρία στην Ελλάδα να βρει τον ευρωπαϊκό της προσανατολισμό έστω και με εξαναγκασμό.
Επίσης, αφαιρέθηκε ευτυχώς η δυνατότητα της Ελλάδας να γυρίσει στη δραχμή. Ο λόγος είναι απλός. Θα είναι αυτοκτονία να γυρίσουμε σε δραχμή αφού δεν έχουμε πλέον τη δυνατότητα, λόγω αγγλικού δικαίου, να αλλάξουμε το χρέος από ευρώ σε δραχμές. Ετσι, οι επιπτώσεις της εξόδου από την Ευρώπη θα είναι καταστροφικές και για το βιοτικό επίπεδο των Ελλήνων αλλά και για τη γεωπολιτική θέση της Ελλάδας.
Η Ελλάδα βρίσκεται στην αρχή μιας νέας πορείας. Αν και μέλος της ΕΟΚ από το 1981, είχε παραμείνει με τις μεταπολεμικές, οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές δομές. Τώρα ενηλικιώνεται απότομα και πρέπει να μάθει να ζει με τις δικές της δυνάμεις. Δυστυχώς στον αγώνα αυτό εισέρχεται με παρωχημένους και ως επί το πλείστον απαξιωμένους πολιτικούς. Γι’ αυτό, παραφράζοντας τον Νέλσωνα πριν από τη ναυμαχία στο Τραφάλγκαρ, «η Ελλάδα περιμένει από όλους τους Ελληνες και τις Ελληνίδες να πράξουν το καθήκον τους».
Αποτελεί αναμφισβήτητα μεγάλη επιτυχία η ολοκλήρωση του PSI, πρωτίστως για τη Γερμανία και δευτερευόντως για την Ελλάδα. Το σχέδιο δεν είχε σκοπό να καταστήσει βιώσιμο το ελληνικό χρέος παρά τις φαντασιώσεις ορισμένων πολιτικών. Αν ο σκοπός ήταν η βιωσιμότητα, τότε θα έπρεπε να συμμετάσχουν όλοι στη διαδικασία και όχι μόνο ο ιδιωτικός τομέας. Αυτό το γνωρίζουν οι αγορές και για αυτό τα νέα ομόλογα ήδη υπόκεινται σε διαπραγμάτευση με απόδοση 20%. Η αγορά δηλαδή πιστεύει πως το PSI ήταν το πρώτο μεταξύ πολλών επερχόμενων χρεοκοπιών ή αναδιαρθρώσεων. Στο τέλος του έτους η Ελλάδα θα έχει χρέος σε ποσοστό του ΑΕΠ της τάξεως του 163%. Το θετικό και πολύ σημαντικό επακόλουθο, όμως, είναι η κατακόρυφη βελτίωση στην άμεση ταμειακή της θέση. Το 2012 τα χρεολύσια των 34 δισ. μειώνονται σε 11 δισ. ενώ το 2013 τα 31 δισ. γίνονται 8 δισ.
Ο στόχος του 120% χρέους έως το 2020 θα έρθει από τους μελλοντικούς πλεονασματικούς προϋπολογισμούς, τις ιδιωτικοποιήσεις και την υποτιθέμενη ανάπτυξη. Προς το παρόν, από τα 100 δισ. που κερδίζουμε μέσω του «κουρέματος» επαναδανειζόμαστε άμεσα τα 60 δισ. για να πληρώσουμε το PSI και να σώσουμε τις ελληνικές τράπεζες. Επιπροσθέτως, θα πρέπει να βρούμε τους πόρους να αναπληρώσουμε τα χρεοκοπημένα πλέον συνταξιοδοτικά ταμεία. Ο πήχυς κατέβηκε δηλαδή, αλλά είναι ακόμα ψηλά.
Η σύσταση των πιστωτών μας και η ποιότητα του χρέους αλλάζουν σημαντικά. Πλέον, πάνω από το 80% θα βρίσκεται στα χέρια κρατών της Ε.Ε. και όχι σε ιδιώτες. Αυτό σημαίνει πως η Ευρώπη απομονώνει το ελληνικό πρόβλημα από τις αγορές και το κάνει ενδοκοινοτικό θέμα. Οι επόμενες αναδιαρθρώσεις του ελληνικού χρέους θα γίνονται με τους εταίρους μας και με όποια ανταλλάγματα μας επιβάλλουν. Δίνεται δηλαδή μια ευκαιρία στην Ελλάδα να βρει τον ευρωπαϊκό της προσανατολισμό έστω και με εξαναγκασμό.
Επίσης, αφαιρέθηκε ευτυχώς η δυνατότητα της Ελλάδας να γυρίσει στη δραχμή. Ο λόγος είναι απλός. Θα είναι αυτοκτονία να γυρίσουμε σε δραχμή αφού δεν έχουμε πλέον τη δυνατότητα, λόγω αγγλικού δικαίου, να αλλάξουμε το χρέος από ευρώ σε δραχμές. Ετσι, οι επιπτώσεις της εξόδου από την Ευρώπη θα είναι καταστροφικές και για το βιοτικό επίπεδο των Ελλήνων αλλά και για τη γεωπολιτική θέση της Ελλάδας.
Η Ελλάδα βρίσκεται στην αρχή μιας νέας πορείας. Αν και μέλος της ΕΟΚ από το 1981, είχε παραμείνει με τις μεταπολεμικές, οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές δομές. Τώρα ενηλικιώνεται απότομα και πρέπει να μάθει να ζει με τις δικές της δυνάμεις. Δυστυχώς στον αγώνα αυτό εισέρχεται με παρωχημένους και ως επί το πλείστον απαξιωμένους πολιτικούς. Γι’ αυτό, παραφράζοντας τον Νέλσωνα πριν από τη ναυμαχία στο Τραφάλγκαρ, «η Ελλάδα περιμένει από όλους τους Ελληνες και τις Ελληνίδες να πράξουν το καθήκον τους».