Δημοσιεύτηκε στη Καθημερινή
Τα σημάδια ήταν γραμμένα στον τοίχο εδώ
και αρκετά χρόνια για την Βρετανία αλλά και για άλλες χώρες της
Ευρώπης. Η Ευρώπη της αλληλεγγύης δεν ήταν πλέον όραμα των λαών της.
Ίσως και ποτέ να μην ήταν. Η Ελλάδα για παράδειγμα μπήκε στην ΕΟΚ κυρίως
για να σταθεροποιήσει το πολίτευμα και να αποφύγει μια νέα δικτατορία. Η
αντίθεση του λαού, κατευθυνόμενη από τον τότε εκφραστή του Ελληνικού
εθνικολαϊκισμού Ανδρέα Παπανδρέου στην ΕΟΚ ήταν τεράστια. Ποιος
αμφιβάλλει πως αν γινόταν δημοψήφισμα το 1980 θα ήταν σε συντριπτική
πλειοψηφία αρνητικό για την είσοδο μας στην κοινή αγορά.
Άλλες χώρες μπήκαν για να ξεφύγουν από την κηδεμονία της Ρωσίας και την ρετσινιά του ανατολικού μπλοκ. Άλλες βλέποντας πόσα χρήματα είχε πάρει η Ελλάδα αλλά και η Ισπανία-Πορτογαλία από τα διαρθρωτικά προγράμματα έτρεξαν στην πρώτη ευκαιρία να υποβάλλουν αίτημα ένταξης. Η ΕΟΚ/ΕΕ ήταν η αγελάδα που όλοι οι λαϊκιστές πολιτικοί ήθελαν να αρμέγουν.
Η συνταγή είναι απλή και διαχρονική για όλους τους ξύπνιους λαϊκιστές πολιτικούς. Ο τοπικός άρχοντας παίρνει τα χρήματα από την ΕΕ και τα διαχειρίζεται για να επανεκλεγεί. Καρπώνεται όλα τα θετικά γνωρίζοντας πως τα αρνητικά εύκολα τα φορτώνει στους ξένους. Άμα δε βρει τα σκούρα και χρειάζεται να δώσει αλληλεγγύη σε ξένους τότε εύκολα μεταλλάσσεται σε ρατσιστή ξενοφοβικό και υπέρμαχο της εθνικής ταυτότητας που οι κακοί πάνε να αλλοιώσουν. Το είδαμε στην Ελλάδα αλλά και σε άλλες χώρες.
Για δεκαετίες η Βρετανία και κυρίως το συντηρητικό κόμμα είχε αμφιβολίες για το Ευρωπαϊκό εγχείρημα. Δεν είναι τυχαίο πως το θέμα κούρεψε τρεις πρωθυπουργούς, την Θάτσερ, τον Μαίητζορ και τον Κάμερον. Και σίγουρα θα κουρέψει και τον επόμενο.Πολλές από αυτές τις αμφιβολίες είχαν βάση. Για παράδειγμα η γεμάτη παραλογισμούς κοινή αγροτική πολιτική του 80 και ο κεντρικός, σχεδόν συγκεντρωτικός σχεδιασμός της Ευρώπης καθώς και το έλλειμμα δημοκρατίας. Χαρακτηριστικά η Θάτσερ είχε πει «Δεν έδιωξα τους σοσιαλιστές από την Βρετανία για να τους πάρω από την πίσω πόρτα της Ευρώπης». Όμως η Βρετανία έμεινε στην Ευρώπη και πολέμησε. Η ανοιχτή αγορά και η συναλλαγές χωρίς σύνορα, η διεύρυνση σε 28 χώρες οφείλονται εν πολλοίς στην αρχηγεσία της Βρετανίας. Ακόμα και η αντίθεσή της στην κοινή νομισματική πολιτική (Ευρώ) φαίνεται εν μέρει να έχει δικαιωθεί αφού έγινε μάλλον πρόωρα για πολλές χώρες όπως η Ελλάδα και χωρίς να συνοδεύεται με αντίστοιχη πολιτική ένωση.
Παρά λοιπόν το γεγονός πως η Βρετανία ωφελήθηκε όσο καμμία άλλη χώρα από την συμμετοχή της στην ΕΕ, οι μύθοι για την κακή αντιδημοκρατική Ευρώπη όχι μόνο επιβίωσαν αλλά γιγαντώθηκαν. Δεν ήταν πολιτικά κερδοφόρο να μιλάς για τα καλά της Ευρώπης. Αντιθέτως ο ευρωσκεπτικισμός ήταν στην ημερησία διάταξη με όλες οι «πατριωτικές» φυλλάδες να συναγωνίζονται στο ποιος θα γράψει τα χειρότερα. Τις περισσότερες δε φορές ήταν ψέμματα ή παραποίηση των γεγονότων. Παρόμοια συμπεριφορά παρατηρείτε και στην Ελλάδα με τους πολιτικούς να χρεώνουν την αποτυχία τους στους ξένους και ειδικότερα στους Γερμανούς.
Σιγά σιγά δημιουργήθηκε μια ανίερη συμμαχία ακροδεξιών εθνικιστών και αριστερών ενάντια στην παγκοσμιοποίηση, την ελεύθερη αγορά και την ελεύθερη διακίνηση πολιτών. Οι ακροδεξιοί για ρατσιστικούς και εθνικιστικούς λόγους και οι αριστεροί γιατί δεν ταιριάζει στην μαρξιστική τους ιδεοληψία. Η κατάσταση επιδεινώθηκε με την χρηματοπιστωτική κρίση του 2008. Όταν αναγκάστηκε η κυβέρνηση να σώσει το τραπεζικό σύστημα ο αριστερός και δεξιός λαϊκισμός βρήκε εύφορο έδαφος. Η αλήθεια είναι πως έγιναν πολλά λάθη που επέτειναν το κλίμα αμφισβήτησης. Έτσι λοιπόν κατά την διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας ο γνωστός Φαράζ αλλά και πολλοί εργατικοί με πρώτο τον αρχηγό τους Κόρμπιν αναφέρθηκαν πολλές φορές στο κατεστημένο που έσωσε τις τράπεζες αντι να δώσουν τα λεφτά στον «απλό, τίμιο και αξιοπρεπή» Άγγλο πολίτη. Προχθές όμως που η Τράπεζα της Αγγλίας ανακοίνωσε πακέτο 250δις στερλινών για να σώσει το χρηματοπιστωτικό σύστημα από της επιπτώσεις της εξόδου δεν έβγαλαν μιλιά.
Την σκυτάλη πήραν οι ακροδεξιοί απομονωτιστές όταν ήρθε η σειρά της αλληλεγγύης προς κράτη μέλη όπως η Ελλάδα η Ιρλανδία και οι χώρες του νότου. Στο πρώτο πακέτο που έγινε προς την Ελλάδα η Βρετανική κυβέρνηση έσπευσε να καθησυχάσει τον λαό πως δεν θα έδινε δεκάρα στους Έλληνες. Το ίδιο όμως συνέβη και σε πολλές άλλες χώρες όπου ο λαός παρασυρμένος από εθνικιστές ήρθε σε αντίθεση με τους πολιτικούς.
Η Γερμανική κυβέρνηση αλλά και αρκετές άλλες βρήκαν τεράστια αντίσταση στο να βοηθήσουν την Ελλάδα. Είχαμε λοιπόν από την μια αριστερούς λαϊκιστές να βάλλουν κατά του προαιώνιου εχθρού τους, του καπιταλισμού και της ΕΕ και από την άλλη ξενοφοβικούς εθνικιστές να θέλουν να κλείσουν τα σύνορα και να πετάξουν τους ξένους έξω.
Στην Βρετανία η έξοδος κρίθηκε στον μεταναστευτικό. Όταν η Γερμανίδα καγκελάριος Μέρκελ ανακοίνωσε ότι θα επιτρέψει την είσοδο στους Σύριους πρόσφυγες άναψε το φιτίλι. Η συμφωνία να επιτραπεί είσοδος χωρίς βίζα σε Τούρκους πολίτες ήταν η μεγάλη έκρηξη. Ο μέσος Βρετανός με την βοήθεια του Φαράζ αλλά και των συντηρητικών που ήθελαν να ρίξουν τον Κάμερον εκτέλεσαν άψογα ένα σχέδιο παραπλάνησης του λαού. Από την άλλη πλευρά ο ηγέτης των εργατικών Κόρμπιν προερχόμενος από τον σκληρό αριστερό χώρο έκανε μια χλιαρή εκστρατεία υπέρ της παραμονής. Το κερασάκι στην τούρτα ήταν ο βαρόνος της εθνικολαϊκιστικής εφημερίδας Σάν κ.Μέρντοκ που ήθελε να πάρει εκδίκηση από τον Κάμερον για την αποκάλυψη των σκανδάλων του (υποκλοπές συνομιλιών από την εφημερίδα του).
Η Βρετανία έχει ένα από τους χαμηλότερους δείκτες ανεργίας, υψηλό βιοτικό επίπεδο και αξιοζήλευτη δημόσια υγεία και υπηρεσίες. Έχει το δικό της νόμισμα και η ΕΕ δεν της υπαγορεύει την οικονομική της πολιτική. Η άνοδος των λαικιστών δεν έχει να κάνει με τις πολιτικές της Γερμανίας όπως πολλοί λένε.
Το πρόβλημα της Βρετανίας και της υπόλοιπης Ευρώπης είναι η άνοδος των εθνικολαϊκιστικών πολιτικών. Μισούν τις ανοιχτές και τις ελεύθερες κοινωνίες. Μισούν την Γερμανία που επέδειξε αξιοσημείωτη αλληλεγγύη στο προσφυγικό. Δεν έχει να κάνει με την λιτότητα ή την δήθεν γερμανική πολιτική ηγεμονίας και τον νεοφιλελευθερισμό όπως διατείνονται πολλοί στην Ελλάδα.
Το όραμα της ανοιχτής κοινωνίας και της Ευρωπαϊκής αλληλεγγύης της Ενωμένης Ευρώπης μόλις δέχτηκε την μεγαλύτερη επίθεση και ήττα. Ήδη τα ρατσιστικά κρούσματα στην Βρετανία αυξήθηκαν μία μέρα μετά την επικράτηση του Έξω. Και ο εχθρός δεν ήρθε από το εξωτερικό, από φανατικούς ισλαμιστές, αλλά από μέσα. Όσο αφορά την Ελλάδα η άνοδος και επικράτηση των λαϊκιστών και σε άλλες χώρες της Ευρώπης θα σημάνει και το τέλος της Ευρωπαϊκής πορείας της χώρας αφού χωρίς την Ευρωπαϊκή αλληλεγγύη η χώρα δεν θα ορθοποδήσει.
Άλλες χώρες μπήκαν για να ξεφύγουν από την κηδεμονία της Ρωσίας και την ρετσινιά του ανατολικού μπλοκ. Άλλες βλέποντας πόσα χρήματα είχε πάρει η Ελλάδα αλλά και η Ισπανία-Πορτογαλία από τα διαρθρωτικά προγράμματα έτρεξαν στην πρώτη ευκαιρία να υποβάλλουν αίτημα ένταξης. Η ΕΟΚ/ΕΕ ήταν η αγελάδα που όλοι οι λαϊκιστές πολιτικοί ήθελαν να αρμέγουν.
Η συνταγή είναι απλή και διαχρονική για όλους τους ξύπνιους λαϊκιστές πολιτικούς. Ο τοπικός άρχοντας παίρνει τα χρήματα από την ΕΕ και τα διαχειρίζεται για να επανεκλεγεί. Καρπώνεται όλα τα θετικά γνωρίζοντας πως τα αρνητικά εύκολα τα φορτώνει στους ξένους. Άμα δε βρει τα σκούρα και χρειάζεται να δώσει αλληλεγγύη σε ξένους τότε εύκολα μεταλλάσσεται σε ρατσιστή ξενοφοβικό και υπέρμαχο της εθνικής ταυτότητας που οι κακοί πάνε να αλλοιώσουν. Το είδαμε στην Ελλάδα αλλά και σε άλλες χώρες.
Για δεκαετίες η Βρετανία και κυρίως το συντηρητικό κόμμα είχε αμφιβολίες για το Ευρωπαϊκό εγχείρημα. Δεν είναι τυχαίο πως το θέμα κούρεψε τρεις πρωθυπουργούς, την Θάτσερ, τον Μαίητζορ και τον Κάμερον. Και σίγουρα θα κουρέψει και τον επόμενο.Πολλές από αυτές τις αμφιβολίες είχαν βάση. Για παράδειγμα η γεμάτη παραλογισμούς κοινή αγροτική πολιτική του 80 και ο κεντρικός, σχεδόν συγκεντρωτικός σχεδιασμός της Ευρώπης καθώς και το έλλειμμα δημοκρατίας. Χαρακτηριστικά η Θάτσερ είχε πει «Δεν έδιωξα τους σοσιαλιστές από την Βρετανία για να τους πάρω από την πίσω πόρτα της Ευρώπης». Όμως η Βρετανία έμεινε στην Ευρώπη και πολέμησε. Η ανοιχτή αγορά και η συναλλαγές χωρίς σύνορα, η διεύρυνση σε 28 χώρες οφείλονται εν πολλοίς στην αρχηγεσία της Βρετανίας. Ακόμα και η αντίθεσή της στην κοινή νομισματική πολιτική (Ευρώ) φαίνεται εν μέρει να έχει δικαιωθεί αφού έγινε μάλλον πρόωρα για πολλές χώρες όπως η Ελλάδα και χωρίς να συνοδεύεται με αντίστοιχη πολιτική ένωση.
Παρά λοιπόν το γεγονός πως η Βρετανία ωφελήθηκε όσο καμμία άλλη χώρα από την συμμετοχή της στην ΕΕ, οι μύθοι για την κακή αντιδημοκρατική Ευρώπη όχι μόνο επιβίωσαν αλλά γιγαντώθηκαν. Δεν ήταν πολιτικά κερδοφόρο να μιλάς για τα καλά της Ευρώπης. Αντιθέτως ο ευρωσκεπτικισμός ήταν στην ημερησία διάταξη με όλες οι «πατριωτικές» φυλλάδες να συναγωνίζονται στο ποιος θα γράψει τα χειρότερα. Τις περισσότερες δε φορές ήταν ψέμματα ή παραποίηση των γεγονότων. Παρόμοια συμπεριφορά παρατηρείτε και στην Ελλάδα με τους πολιτικούς να χρεώνουν την αποτυχία τους στους ξένους και ειδικότερα στους Γερμανούς.
Σιγά σιγά δημιουργήθηκε μια ανίερη συμμαχία ακροδεξιών εθνικιστών και αριστερών ενάντια στην παγκοσμιοποίηση, την ελεύθερη αγορά και την ελεύθερη διακίνηση πολιτών. Οι ακροδεξιοί για ρατσιστικούς και εθνικιστικούς λόγους και οι αριστεροί γιατί δεν ταιριάζει στην μαρξιστική τους ιδεοληψία. Η κατάσταση επιδεινώθηκε με την χρηματοπιστωτική κρίση του 2008. Όταν αναγκάστηκε η κυβέρνηση να σώσει το τραπεζικό σύστημα ο αριστερός και δεξιός λαϊκισμός βρήκε εύφορο έδαφος. Η αλήθεια είναι πως έγιναν πολλά λάθη που επέτειναν το κλίμα αμφισβήτησης. Έτσι λοιπόν κατά την διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας ο γνωστός Φαράζ αλλά και πολλοί εργατικοί με πρώτο τον αρχηγό τους Κόρμπιν αναφέρθηκαν πολλές φορές στο κατεστημένο που έσωσε τις τράπεζες αντι να δώσουν τα λεφτά στον «απλό, τίμιο και αξιοπρεπή» Άγγλο πολίτη. Προχθές όμως που η Τράπεζα της Αγγλίας ανακοίνωσε πακέτο 250δις στερλινών για να σώσει το χρηματοπιστωτικό σύστημα από της επιπτώσεις της εξόδου δεν έβγαλαν μιλιά.
Την σκυτάλη πήραν οι ακροδεξιοί απομονωτιστές όταν ήρθε η σειρά της αλληλεγγύης προς κράτη μέλη όπως η Ελλάδα η Ιρλανδία και οι χώρες του νότου. Στο πρώτο πακέτο που έγινε προς την Ελλάδα η Βρετανική κυβέρνηση έσπευσε να καθησυχάσει τον λαό πως δεν θα έδινε δεκάρα στους Έλληνες. Το ίδιο όμως συνέβη και σε πολλές άλλες χώρες όπου ο λαός παρασυρμένος από εθνικιστές ήρθε σε αντίθεση με τους πολιτικούς.
Η Γερμανική κυβέρνηση αλλά και αρκετές άλλες βρήκαν τεράστια αντίσταση στο να βοηθήσουν την Ελλάδα. Είχαμε λοιπόν από την μια αριστερούς λαϊκιστές να βάλλουν κατά του προαιώνιου εχθρού τους, του καπιταλισμού και της ΕΕ και από την άλλη ξενοφοβικούς εθνικιστές να θέλουν να κλείσουν τα σύνορα και να πετάξουν τους ξένους έξω.
Στην Βρετανία η έξοδος κρίθηκε στον μεταναστευτικό. Όταν η Γερμανίδα καγκελάριος Μέρκελ ανακοίνωσε ότι θα επιτρέψει την είσοδο στους Σύριους πρόσφυγες άναψε το φιτίλι. Η συμφωνία να επιτραπεί είσοδος χωρίς βίζα σε Τούρκους πολίτες ήταν η μεγάλη έκρηξη. Ο μέσος Βρετανός με την βοήθεια του Φαράζ αλλά και των συντηρητικών που ήθελαν να ρίξουν τον Κάμερον εκτέλεσαν άψογα ένα σχέδιο παραπλάνησης του λαού. Από την άλλη πλευρά ο ηγέτης των εργατικών Κόρμπιν προερχόμενος από τον σκληρό αριστερό χώρο έκανε μια χλιαρή εκστρατεία υπέρ της παραμονής. Το κερασάκι στην τούρτα ήταν ο βαρόνος της εθνικολαϊκιστικής εφημερίδας Σάν κ.Μέρντοκ που ήθελε να πάρει εκδίκηση από τον Κάμερον για την αποκάλυψη των σκανδάλων του (υποκλοπές συνομιλιών από την εφημερίδα του).
Η Βρετανία έχει ένα από τους χαμηλότερους δείκτες ανεργίας, υψηλό βιοτικό επίπεδο και αξιοζήλευτη δημόσια υγεία και υπηρεσίες. Έχει το δικό της νόμισμα και η ΕΕ δεν της υπαγορεύει την οικονομική της πολιτική. Η άνοδος των λαικιστών δεν έχει να κάνει με τις πολιτικές της Γερμανίας όπως πολλοί λένε.
Το πρόβλημα της Βρετανίας και της υπόλοιπης Ευρώπης είναι η άνοδος των εθνικολαϊκιστικών πολιτικών. Μισούν τις ανοιχτές και τις ελεύθερες κοινωνίες. Μισούν την Γερμανία που επέδειξε αξιοσημείωτη αλληλεγγύη στο προσφυγικό. Δεν έχει να κάνει με την λιτότητα ή την δήθεν γερμανική πολιτική ηγεμονίας και τον νεοφιλελευθερισμό όπως διατείνονται πολλοί στην Ελλάδα.
Το όραμα της ανοιχτής κοινωνίας και της Ευρωπαϊκής αλληλεγγύης της Ενωμένης Ευρώπης μόλις δέχτηκε την μεγαλύτερη επίθεση και ήττα. Ήδη τα ρατσιστικά κρούσματα στην Βρετανία αυξήθηκαν μία μέρα μετά την επικράτηση του Έξω. Και ο εχθρός δεν ήρθε από το εξωτερικό, από φανατικούς ισλαμιστές, αλλά από μέσα. Όσο αφορά την Ελλάδα η άνοδος και επικράτηση των λαϊκιστών και σε άλλες χώρες της Ευρώπης θα σημάνει και το τέλος της Ευρωπαϊκής πορείας της χώρας αφού χωρίς την Ευρωπαϊκή αλληλεγγύη η χώρα δεν θα ορθοποδήσει.