Tuesday 2 August 2016

Αττικής και Πειραιώς: Σωτηρία ή bail-in;

Δημοσιεύτηκε στο IndideStory.gr

Ένας πολύ ενδιαφέρων Σεπτέμβριος περιμένει την Ελλάδα και αιτία είναι οι εξελίξεις στον τραπεζικό τομέα και ειδικότερα στην Πειραιώς και στην Αττικής, που εδώ και καιρό έχουν μπει στο μικροσκόπιο του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού της ΕΚΤ.

Tο πρόβλημα στο οποίο εστιάζει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έγκειται στον τρόπο με τον οποίο έγιναν οι ανακεφαλαιοποιήσεις στις δυο αυτές τράπεζες. Για το θέμα είχαν γράψει οι Financial Times τον Μάρτιο του 2016. Μια αρνητική εισήγηση του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού θα προκαλέσει σεισμό. Ας δούμε γιατί.
Τράπεζα Πειραιώς
Ο Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός  εξετάζει για την Πειραιώς αν τα περίπου 500 εκατομμύρια της ανακεφαλαιοποίησης, που εισέρρευσαν κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή, ήταν πραγματικά νέα χρήματα ή παραβιάστηκαν οι σχετικοί κανόνες της ΕΚΤ. Ειδικότερα ερευνάται αν έγιναν ενέσεις κεφαλαίων από άλλες ελληνικές τράπεζες και αν χρήματα που ήρθαν από συγκεκριμένη εταιρεία του Λονδίνου είχαν ως πηγή την Πειραιώς ή ακόμα και στελέχη της διοίκησής της.

Αν αποδειχτεί ότι έχουν βάση οι ισχυρισμοί, τότε είναι πολύ πιθανό να απαιτηθούν εκ νέου αυτά τα κεφάλαια. Πολλοί δε εικάζουν ότι η πρόσφατη αλλαγή διοίκησης στην τράπεζα σχετίζεται με τις πρακτικές αυτές. Σε αυτή την περίπτωση, οι πρώτοι που θα κληθούν να συμβάλλουν είναι οι ήδη υπάρχοντες μέτοχοι. Όμως πολλοί λίγοι θα έχουν την όρεξη να βάλουν και πάλι το χέρι στην τσέπη. Από αυτούς τους μετόχους έχει ξεχωρίσει ο Πόλσον που κατά το πρόσφατο παρελθόν έχει εκφράσει την έντονη δυσαρέσκειά του για τα τεκταινόμενα στην τράπεζα –και ειδικότερα προς την απελθούσα διοίκηση.

Monday 27 June 2016

Η άνοδος των εθνικολαϊκιστών και το τέλος της αλληλεγγύης

Δημοσιεύτηκε στη Καθημερινή





Τα σημάδια ήταν γραμμένα στον τοίχο εδώ και αρκετά χρόνια για την Βρετανία αλλά και για άλλες χώρες της Ευρώπης. Η Ευρώπη της αλληλεγγύης δεν ήταν πλέον όραμα των λαών της. Ίσως και ποτέ να μην ήταν. Η Ελλάδα για παράδειγμα μπήκε στην ΕΟΚ κυρίως για να σταθεροποιήσει το πολίτευμα και να αποφύγει μια νέα δικτατορία. Η αντίθεση του λαού, κατευθυνόμενη από τον τότε εκφραστή του Ελληνικού εθνικολαϊκισμού Ανδρέα Παπανδρέου στην ΕΟΚ ήταν τεράστια. Ποιος αμφιβάλλει πως αν γινόταν δημοψήφισμα το 1980 θα ήταν σε συντριπτική πλειοψηφία αρνητικό για την είσοδο μας στην κοινή αγορά.
Άλλες χώρες μπήκαν για να ξεφύγουν από την κηδεμονία της Ρωσίας και την ρετσινιά του ανατολικού μπλοκ.  Άλλες βλέποντας πόσα χρήματα είχε πάρει η Ελλάδα αλλά και η Ισπανία-Πορτογαλία από τα διαρθρωτικά προγράμματα έτρεξαν στην πρώτη ευκαιρία να υποβάλλουν αίτημα ένταξης.  Η ΕΟΚ/ΕΕ ήταν η αγελάδα που όλοι οι λαϊκιστές πολιτικοί ήθελαν να αρμέγουν.
Η συνταγή είναι απλή και διαχρονική για όλους τους ξύπνιους λαϊκιστές πολιτικούς.  Ο τοπικός άρχοντας παίρνει τα χρήματα από την ΕΕ και τα διαχειρίζεται για να επανεκλεγεί. Καρπώνεται όλα τα θετικά γνωρίζοντας πως τα αρνητικά εύκολα τα φορτώνει στους ξένους. Άμα δε βρει τα σκούρα και χρειάζεται να δώσει αλληλεγγύη σε ξένους τότε εύκολα μεταλλάσσεται σε ρατσιστή ξενοφοβικό και υπέρμαχο της εθνικής ταυτότητας που οι κακοί πάνε να αλλοιώσουν. Το είδαμε στην Ελλάδα αλλά και σε άλλες χώρες.
Για δεκαετίες η Βρετανία και κυρίως το συντηρητικό κόμμα είχε αμφιβολίες για το Ευρωπαϊκό εγχείρημα. Δεν είναι τυχαίο πως το θέμα κούρεψε τρεις πρωθυπουργούς, την Θάτσερ, τον Μαίητζορ και τον Κάμερον. Και σίγουρα θα κουρέψει και τον επόμενο.Πολλές από αυτές τις αμφιβολίες είχαν βάση. Για παράδειγμα η γεμάτη παραλογισμούς κοινή αγροτική πολιτική του 80 και ο κεντρικός, σχεδόν συγκεντρωτικός σχεδιασμός της Ευρώπης καθώς και το έλλειμμα δημοκρατίας. Χαρακτηριστικά η Θάτσερ είχε πει «Δεν έδιωξα τους σοσιαλιστές από την Βρετανία για να τους πάρω από την πίσω πόρτα της Ευρώπης». Όμως η Βρετανία έμεινε στην Ευρώπη και πολέμησε. Η ανοιχτή αγορά και η συναλλαγές χωρίς σύνορα, η διεύρυνση σε 28 χώρες οφείλονται εν πολλοίς στην αρχηγεσία της Βρετανίας. Ακόμα και η αντίθεσή της στην κοινή νομισματική πολιτική (Ευρώ) φαίνεται εν μέρει να έχει δικαιωθεί  αφού έγινε μάλλον πρόωρα για πολλές χώρες όπως η Ελλάδα και χωρίς να συνοδεύεται με  αντίστοιχη πολιτική ένωση.

Tuesday 21 June 2016

Συνέντευξη στην Σοφία Ροδοπούλου SBC




Μια κρίσιμη, αλλά αμφίρροπη μάχη

Δημοσιεύτηκε στην Καθημερινή και
στο  Facebook Ανδρέας Κούτρας

Την Πέμπτη 23 Ιουνίου η Βρετανία ψηφίζει για δεύτερη φορά για το αν θα παραμείνει μέλος της Ε.Ε. ή όχι. Οι σχέσεις της Βρετανίας με την Ευρώπη ήταν πάντοτε πολύπλοκες. Θα περάσουν αρκετά χρόνια από την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Άνθρακα και Χάλυβα, το 1951, όταν ο συντηρητικός υπουργός Χιθ θα εισπράξει το βέτο της Γαλλίας και του Ντε Γκωλ (1965). Τελικά, ως πρωθυπουργός θα κάμψει τις αντιδράσεις της Γαλλίας το 1972. Ομως τα προβλήματα δεν είχαν τελειώσει. Το Εργατικό Κόμμα και ειδικότερα η ακροαριστερή πτέρυγά του ήταν κατά. Έτσι το προεκλογικό μανιφέστο του 1974 υποσχέθηκε δημοψήφισμα που έγινε το 1975.

Υπέρ της ΕΟΚ ήταν οι περισσότεροι Συντηρητικοί με αρχηγό τη νεοεκλεχθείσα Θάτσερ και από την άλλη πλευρά υπήρξε μια ανίερη συμμαχία, ετερόκλητων χαρακτήρων. Ενα μείγμα ακροδεξιών εθνικιστών και εκκεντρικών αριστερών όπως o Τόνι Μπεν και ο Μάικλ Φουτ. Τελικά επικράτησε το «Μέσα» με 65% και πολλοί αναλυτές απέδωσαν την ήττα του «Εξω» στις ακραίες προσωπικότητες που το στήριζαν. Πέρασαν 41 χρόνια και τώρα είναι η σειρά των Συντηρητικών να διχαστούν. Τα θέματα είναι πάλι τα ίδια: Οικονομία και θέσεις εργασίας, εθνική κυριαρχία και ταυτότητα, και μετανάστευση.

Friday 17 June 2016

Ο εθνικολαϊκισμός και η δολοφονία της Τζο Κοξ

Δημοσιεύτηκε στο News247 
και στο  Facebook Ανδρεας Κούτρας


Η Τζο Κοξ ήταν μια τυπική Βρετανή βουλευτής των εργατικών. Είχε γεννηθεί στο Γιόρκσαιρ, πολύ κοντά στο σημείο όπου δολοφονήθηκε. Αντιπροσώπευε στο κοινοβούλιο την ιδιαίτερη πατρίδα της. Από εργατική οικογένεια, η ίδια δούλεψε σκληρά και αποφοίτησε από το γνωστό πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, όπου όπως έλεγε δεν της άρεσε γιατί ένιωθε παρείσακτη λόγω της τοπικής προφοράς της.

AdTech Ad
Το βρετανικό κοινοβουλευτικό σύστημα είναι διαφορετικό από το Ελληνικό. Οι βουλευτές εκλέγονται με πλειοψηφικό σύστημα, σε μονοεδρικές,  ένας/μια ανά περιοχή. Είναι λοιπόν
αντιπρόσωποι όλης της περιοχής ανεξαρτήτως κόμματος. Μία μέρα κάθε εβδομάδα  ο/η βουλευτής δέχεται ελεύθερα τους πολίτες για να ακούσει αιτήματα και να συζητήσει τα προβλήματα της περιοχής. Ακόμα και στο κοινοβούλιο οι βουλευτές δεν προσφωνούνται ανάλογα με το κόμμα στο οποίο ανήκουν, αλλά την περιοχή που αντιπροσωπεύουν. Διαφορετικά ήθη κοινοβουλευτισμού και δημοκρατίας που διαμορφώθηκαν σιγά σιγά τα τελευταία 300 και πλέον χρόνια.
Σε μια από αυτές τις ανοιχτές στους πολίτες μέρες, βρήκε το θάνατο από κάποιον που ακούστηκε να φωνάζει «Πρώτα η Βρετανία».
Αυτό δεν είναι σύνθημα αλλά ένα σχετικά καινούργιο εθνικιστικό κόμμα, συνεχιστής του παλαιού Βρετανικού εθνικιστικού κόμματος. Πρόσφατα στις εκλογές για δήμαρχο του Λονδίνου ο εκπρόσωπος αυτού του κόμματος γύρισε την πλάτη του στον νεοεκλεγέντα δήμαρχο Σαντίκ Καν, που ως γνωστόν είναι μουσουλμάνος στο θρήσκευμα.

Murder of Jo Cox exposes ugly truths



The tragic assassination of Jo Cox is a stark reminder of that famous saying by Wilson “a week is a long time in politics”. In this case an hour and a knife may have been enough.

Four days ago, Polly Toynbee in a Guardian article wrote that the Brexit supporters “may have unleashed furies even they cannot control”. The assassination of Jo Cox is such a fury. A political murder that carries a very strong political message for Britain and Europe.
PM Cameron and the Remain campaign strategists tried long and hard to move the debate towards the economy. They believed that that is their strong point. And it is. By any stretch of logic the economic arguments for leaving the EU are weak if not ethereal. However, this is not how most people thought about this referendum in private. The rise of UKIP and their marketing campaign is very clear. It is all about immigration. It is a basic fact of political analysis that in order to win elections you have to move the political agenda to your strengths. The Remain campaign tried hard to move it to the economy but it kept slipping.

Tuesday 7 June 2016

The Great Brexit debate



The birth of EU
Seventy two years ago to the day, 6th June 1944, the allies embarked on a huge operation to liberate and save Europe. Operation Overlord, the code name for the D-Day landings was a success albeit with high cost of human life. The operation names of the beaches, Utah and Omaha where the Americans landed, Gold, June and Sword where the British and Canadian forces landed are now mythical places of sacrifice for a free Europe.

After the war, the novel idea of not killing each-other led many European politicians to propose a kind of union or cooperation. Thus, the European Coal and Steel Community were born in 1951, which led to the European Economic Community (EEC till 1993) and now to the European Community (EU). Battles would be fought from now on, in market exchanges and smoky corridors.
First Referendum
Britain was not an initial signatory and when Ted Heath (then minister) approached De Gaulle, Britain was vetoed out. Later on, Heath as Prime-Minister convinced the French to lift the veto and Britain became a member of the EEC along with Denmark and Ireland. But the story did not end there. In the election manifesto of 1974, Labour had promised a referendum. Harold Wilson formed the government and a referendum was held in 1975.  At the time it was the Labour government ministers that were split.
The issues were similar to today, Economy and Common agricultural policy (CAP), sovereignty. Most of the leading conservatives were in favour including the newly elected leader Margaret Thatcher. On the “No” side there was an unholy alliance of the ultra-conservative Enoch Powel (famous for his “Rivers of blood” speech), and of left hardliners Tony Benn and Michael Foot.
In a similar fashion to today, there were false claims, scaremongering and misleading numbers. Tony Benn was branded “Minister of Fear” after claiming that half a million jobs were lost and food prices had gone up as a result. In the event, 67% voted to stay in Europe with a rather high turnout of 65%. It was claimed that the “NO” lost because of the rather extreme and eccentric personalities leading the campaign.
Second Referendum
Fast forward 41 years to 2016 (1st referendum was held 5th June 1975). Now it is the Conservative cabinet that is split. The issues are again, Economy and Jobs, Sovereignty and Nationhood and we added Immigration. The colourful or eccentric characters are still with the “NO” or “Leave” campaign and the main establishment forces with the “IN”. False statistics and extraordinary claims are flying around and scaremongering is an accepted political tool by both sides. European politicians are kind of begging Britain to stay whereas many Europeans (especially on the left side) wish to see Britons out.
Main Issues

Saturday 2 April 2016

Greece. The country with the half Drachma

Published in LSE Hellenic Observatory Blog

A Greek version was published on Kathimerini
Few days after the introduction of the bank capital controls and with thousands of pensioners queuing up outside the bank branches, the prime-minister’s office received a research on the effect of the capital controls on the electorate. The data disclosed were very surprising even counter-intuitive. It was apparent that the closing of the banks had a very small negative effect.

For sure, this was interpreted by the close advisors to the PM as a strong indication of the resilience, and support the people showed towards the negotiation tactics and also on the personal charisma and aura of the prime-minister Mr. Tsipras.

There is no doubt, that hundreds of thousands perhaps millions of people, owed money to banks and this made many indifferent, some even having intense feelings of schadenfreude. Equally true was the huge support that Syriza government enjoyed at the time with record approval ratings of more than 70%. However, the small negative reaction may have rather different causes.

Thursday 31 March 2016

Η Ελλάδα της μισής δραχμής

Δημοσιεύτηκε στην Καθημερινή της Κυριακής

Λ​​ίγες ημέρες μετά την επιβολή των κεφαλαιακών περιορισμών και με τις ουρές των συνταξιούχων έξω από τραπεζικά υποκαταστήματα έφθασε στο Μαξίμου μια μελέτη σχετικά με την επίδραση των περιορισμών. Τα στοιχεία προκάλεσαν έκπληξη, διότι έδειχναν πως το εκλογικό σώμα δεν είχε επηρεαστεί σε μεγάλο βαθμό από το κλείσιμο των τραπεζών.
Αυτό σίγουρα ερμηνεύτηκε από τα στελέχη της κυβέρνησης ως ισχυρή ένδειξη της αντοχής, της υποστήριξης ή και της ανοχής του εκλογικού σώματος στους διαπραγματευτικούς χειρισμούς της κυβέρνησης, αλλά και στην προσωπική αύρα του πρωθυπουργού κ. Τσίπρα.
Σίγουρα το γεγονός ότι εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες χρωστάνε στις τράπεζες έκανε πολλούς αδιάφορους. Επίσης, αναμφισβήτητα υπήρχε εκείνη την εποχή μεγάλη στήριξη προς τον ΣΥΡΙΖΑ, όμως η περιορισμένη αντίδραση έχει μάλλον πολύ διαφορετικά αίτια.

Sunday 13 March 2016

Η γκουρμέ ταβέρνα του κυρ-Σταύρου

Δημοσιεύτηκε στο News247

Το κυρίαρχο επιχειρηματικό μοντέλο στην Ελλάδα είναι αυτό της ταβέρνας. Και το πρότυπο  του επιχειρηματία είναι ο συγκεντρωτικός ταβερνιάρης. Όσο και αν το υποτιμούμε έχει αποδειχθεί ανθεκτικό στο χρόνο, την τεχνολογική πρόοδο, την ύφεση, τον ανταγωνισμό, τις πολυεθνικές και στην τρόικα.
AdTech Ad
Να σημειώσουμε, πως άνω του 95% των επιχειρήσεων στην Ελλάδα είναι μικροσκοπικές και όχι μικρομεσαίες, αφού απασχολούν το πολύ μέχρι 10 εργαζομένους. Μιλώντας λοιπόν για το επιχειρηματικό μοντέλο της ταβέρνας δεν εννοείται μόνο η εστίαση αλλά το γενικότερο μοντέλο ανεξαρτήτως τομέα.
Αξίζει λοιπόν να το ψάξουμε περισσότερο, διότι αποκαλύπτει πτυχές όχι μόνο της οικονομικής ζωής, αλλά και της καθημερινότητας μας.
Ποια είναι τα κύρια αλληλένδετα χαρακτηριστικά αυτού του μοντέλου. Το πρώτο είναι η κυρίαρχη θέση της οικογένειας. Το δεύτερο είναι η έλλειψη εμπιστοσύνης. Και το τρίτο είναι η φοροαποφυγή και η μικρή ή μεγάλη παρανομία. Πετυχημένο μοντέλο, αν θέλεις απλώς να επιβιώσεις ατομικά, αλλά αποτυχία αν θες να πας μπροστά ως χώρα. Οι σύγχρονες ανεπτυγμένες οικονομίες βασίζονται κατά κύριο λόγο σε νόμους, κανόνες εμπιστοσύνης και ανεξάρτητους θεσμούς.

Monday 18 January 2016

Τό ἀντί-μνημόνιο σέ φέρνει στήν ἐξουσία ἀλλά δέν σέ κρατᾶ ἐκεῖ.



 Στήν ἀρχή τῆς κρίσης, τό 2010, ἕνας καθηγητής πολιτικῶν ἐπιστημῶν εἶχε ἀναφέρει σέ ἡμερίδα στό Λονδῖνο πώς κατά τήν ἐκτίμηση του, γιά 5 τουλάχιστον χρόνια ἡ Ἑλλάδα θά ἔχει πολιτική ἀστάθεια. Θυμᾶμαι ἀκόμα τά λόγια του, γιά νέους πολιτικούς σχηματισμούς καί πολιτικά πρόσωπα  πού θά ἀναδεικνύονταν ἀλλά καί θά καταστρέφονται σέ μικρό χρονικό διάστημα. Ἦταν ἀκόμα ἡ περίοδος τῆς παντοδυναμίας τοῦ διπολισμοῦ Πασόκ-ΝΔ καί μου φάνηκαν λίγο ἀκραία.

Ὅμως ἡ ἐμπειρία ἔδειξε πώς ἡ ἑλληνική πολιτική κρίση δέν ἔχει σέ τίποτα νά ζηλέψει ἀπό ἄλλες κρίσεις ἀνά τόν κόσμο. Τα κόμματα πού περᾶσαν ἀπό τήν κυβέρνηση ἀλλὰ καί τήν ἀντιπολίτευση εἶναι ἀρκετά.
Στό Πασόκ ἔπεσε ὁ κλῆρος τῆς πρώτης διαχείρισης καί τοῦ πρώτου μνημονίου. Ἡ ΝΔ ἀφοῦ ἐκτροχίασε τά δημοσιονομικά  φρόντισε νά περάσει τήν καυτή πατάτα στό Πασόκ πού ὄχι μόνο τήν πῆρε ἀλλά τήν κατάπιε ἀμάσητη. Τό Πασόκ βρέθηκε ἀπό τήν μία νά ὑπογράφει μνημόνιο καί ἀπό τήν ἄλλη νά δηλώνει στήν βουλή καί στόν λαό πώς δέν τό στηρίζει ἀλλά τό κάνει γιά νά πάρει τά χρήματα. Ἦταν φυσικό λοιπόν, αὐτή ἡ ἀντίθεση, νά φέρει στήν ἐξουσία τήν ΝΔ τοῦ κ.Σαμαρᾶ πού ἦταν ἐξαρχῆς κατά τοῦ μνημονίου. Ἀξίζει ἐδῶ νά ὑποθέσουμε τί θά γινόταν ἄν ἀντί γιά τό Πασόκ ἦταν ἡ ΝΔ πού ὑπέγραφε τό 1ο μνημόνιο καί αὐτή πού θά καταστρεφόταν. Θά εἶχαν φύγει οἱ ψῆφοι πρός τήν ΧΑ ἢ πρός κάποιο ἄλλο ἀκροδεξιό λαϊκιστικό κόμμα ὅπως αὐτό τοῦ ΛΑΟΣ καί τῆς ΑΝΕΛ;

Friday 1 January 2016

Το Ποτάμι γυρίζει πίσω

Δημοσιευτηκε στο News247


Όποιος με καλή πίστη έχει δοκιμάσει να μπει στην Ελληνική πολιτική σκηνή δεν είναι λίγες οι φορές που συναντά την ειρωνεία αλλά και τα κακόβουλα σχόλια. Κοινός παρονομαστής το «πάει για να φάει, ή του σάλεψε».
Οι φίλοι και γνωστοί  με συμβουλές και νουθεσίες προσπαθούν για την αποτροπή αυτής της απόφασης που ούτε λίγο ούτε πολύ είναι συνώνυμη της χολέρας ή της λέπρας. Εδώ ο κοινός παρανομαστής είναι  «δεν μπορείς να τα βάλεις με το πολιτικό κατεστημένο,  τα ΜΜΕ είναι πουλημένα και δεν θα σε στηρίξουν, θα χάσεις το χρόνο σου, τα λεφτά σου και την οικογένειά σου, θα σου ρίξουν λάσπη και βρωμιά».
Παρά, λοιπόν, το γεγονός της μεγάλης κρίσης του πολιτικού συστήματος μόνο ένα κόμμα κατόρθωσε εκ του μηδενός να ταράξει τα νερά. Το Ποτάμι που ίδρυσε ο Σταύρος Θεοδωράκης. Ο Σταύρος τόλμησε να κάνει αυτό που χιλιάδες διανοούμενοι επαναστάτες του φέϊσμπουκ και  στρατηγοί της πολυθρόνας δεν έκαναν. Άνθρωπος των έργων και όχι των μεγάλων λόγων, ο Σταύρος με σκληρή προσωπική εργασία έχτισε μέσα σε λίγο χρονικό διάστημα ένα εκλέξιμο κόμμα.
Υπήρξε, όπως ήταν αναμενόμενο, αποδέκτης οργανωμένης λασπολογικής επίθεσης, αλλά και απίστευτης συνομωσιολογίας. Από συγγενής του κ.Σημίτη, σε υποχείριο της κ.Διαμαντοπούλου και εγκάθετο του κ.Μπόμπολα, οι  «αντικειμενικοί»  παραπολιτικοί ψίθυροι έδρασαν.