Τον τελευταίο καιρό είχε διαρρεύσει στο τύπο πως οι επιπλέον
ανάγκες σε κεφάλαια των Ελληνικών τραπεζών θα κυμαίνονταν γύρω στα 5 με 6
δισεκατομμύρια
Ένα ποσό που είναι διαχειρίσιμο αν είναι το σωστό με δεδομένο
πως από τα 50 δισ. που δανείστηκε το Ελληνικό δημόσιο για να
ανακεφαλαιοποιήσει τις τράπεζες έχουν μείνει αδιάθετα περί τα 10 δισ.Σύμφωνα όμως με διεθνή δημοσιεύματα (Φαινάσιαλ Τάιμς) το τελικό ποσό που θα χρειαστεί δεν είναι 5 άλλα 20 δισ. Η διαφορά είναι πολύ μεγάλη και δεν συμβιβάζεται εύκολα.
Ποιος λέει την αλήθεια και ποιος ψεύδεται;
Η αλήθεια είναι πως πριν από λίγο καιρό οι ανέκδοτες φήμες μιλούσαν για πάνω από 10 δισ. παραπάνω κεφαλαιακές ανάγκες και το ποσό των 5 δισεκατομμυρίων, αν είναι αληθινό θα ήταν μια ευχάριστη έκπληξη, αν όχι ένα καλό προεκλογικό νέο για την κυβέρνηση.
Ας δούμε όμως πως φτάσαμε ως εδώ. Μέρος της συμφωνίας για το κούρεμα των Ελληνικών ομολόγων, το λεγόμενο PSI, ήταν και η ανακεφαλαιοποίηση των Ελληνικών τραπεζών που υπέστησαν ζημίες περίπου 43 δισ. από το κούρεμα.
Το γιατί να κουρέψεις ομόλογα και μετά να επιστρέψεις τα κουρεμένα είναι άξιο απορίας αλλά εξηγείται αν θέλεις να περάσεις το ελληνικό χρέος από τις αγορές στον επίσημο τομέα και αν θέλεις να το μετατρέψεις από ελληνικό σε αγγλικό δίκαιο.
Με άλλα λόγια αν θέλεις να απασφαλίσεις την βόμβα που λέγεται ελληνικός εκβιασμός.
Στον απόηχο λοιπόν του PSI οι Ελληνικές τράπεζες, βρέθηκαν με αρνητικά κεφάλαια και για να λειτουργήσει ένα τραπεζικό σύστημα χρειάζεται κεφάλαια. Επιπλέον για να λειτουργήσει σωστά μια οικονομία χρειάζεται υγιείς τράπεζες και τραπεζικό σύστημα.
Αυτά τα γνώριζαν και η Ελληνική κυβέρνηση αλλά και η Τρόικα. Έτσι λοιπόν, η Τρόικα απαίτησε να γίνει μελέτη για τις κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών από ανεξάρτητη εταιρεία. Η Blackrock είχε ήδη κάνει την ίδια δουλειά στην Ιρλανδία και έτσι επιλέχτηκε.
Η έκθεση που δεν είδαμε ποτέ
Από τον Ιούλιο του 2011 έως τον Δεκέμβριο οι έμπειροι αναλυτές της Blackrock μελέτησαν τα δανειακά χαρτοφυλάκια των τραπεζών και αξιολόγησαν όχι μόνο την ποιότητα τους αλλά και τους τρόπους με τους οποίου δόθηκαν, τις καλύψεις που πήραν και την πρακτική των τραπεζών. Η έκθεση της Blackrock παραδόθηκε στις αρχές του 2012 και θα ήταν αποκαλυπτική.
Λέω θα ήταν αποκαλυπτική γιατί η έκθεση αυτή δεν δόθηκε ποτέ μα ποτέ στην δημοσιότητα.
Η Blackrock είχε κάνει την εκτίμηση των ζημιών με βάση τις μακροοικονομικές προβλέψεις της ΤτΕ σε δυο σενάρια.
Το βασικό σενάριο της ΤτΕ για παράδειγμα, εκτιμούσε ότι η ανεργία στην Ελλάδα δεν θα ξεπεράσει το 17% ενώ στο αντίξοο, ήταν στο 18%. Δεν κάνουν λοιπόν μόνο λάθος εκτιμήσεις οι ξένοι αλλά και οι δικοί μας.
Η ανεργία βρίσκεται στο 27% και οι εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν βλέπουν αποκλιμάκωση.
Όσο για τις τιμές των ακινήτων η εκτίμηση ήταν το 2012 οι τιμές θα ανέκαμπταν. Η πραγματικότητα στην αγορά των ακινήτων είναι ζοφερή χωρίς ίχνος ελπίδας για το προσεχές μέλλον. Όσο για το ΑΕΠ το 2013 η εκτίμηση ήταν στο -3% περίπου έναντι -3.7% που φαίνεται να κλείνει.
Είναι απολύτως φυσικό λοιπόν το γεγονός πως οι εκτιμήσεις για τα κεφάλαια που θα χρειαστούν οι τράπεζες να πέσουν έξω. Ο λόγος είναι οι ζημίες από το δανειακό χαρτοφυλάκιο των τραπεζών.
Οι διοικήσεις των τραπεζών θέλοντας να διατηρήσουν τα προνόμια τους, επικαλέστηκαν την παρατεταμένη ύφεση και το PSI για την πολύ κακή κατάσταση τους. Δεν έφταιξαν αυτές αλλά ήταν θύματα του κράτους το οποίο στήριξαν μέχρι τέλους.
Το επιχείρημα αυτό είναι εν μέρει αληθές. Και λέω εν μέρει, γιατί προϋποθέτουν πως το δανειακό χαρτοφυλάκιο των τραπεζών ήταν υγιές και το ποσοστό των μη εξυπηρετουμένων δανείων επιδεινώθηκε μόνο εξαιτίας της ύφεσης.
Αν ήταν έτσι για πιο λόγο δεν δόθηκε στην δημοσιότητα η έκθεση της Blackrock που αφορά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των δανειακών χαρτοφυλακίων;
Ένας κακόπιστος θα μπορούσε να ισχυριστεί πως δεν δημοσιεύτηκε επειδή τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του ενεργητικού των τραπεζών ήταν πολύ χειρότερα και ότι η δανειακή πολιτική των Ελληνικών τραπεζών θα τις χρεοκοπούσε ούτως ή άλλως.
Μόνο που πρόλαβε το PSI και έτσι οι διοικήσεις τους κρύφτηκαν πίσω από αυτό.Η τρόικα και ειδικά το ΔΝΤ έχουν στα χέρια τους την αναλυτική έκθεση της Blackrock και είναι σε πολύ καλύτερη θέση να εκτιμήσουν τις πιθανές μελλοντικές ζημίες.
Οι πολίτες πρέπει να ξέρουν
Όμως επειδή οι φορολογούμενοι θα πληρώσουν καλό θα ήταν να δοθεί στην δημοσιότητα. Όχι μόνο τα αποτελέσματα αλλά και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά και αν οι πολιτικές δανεισμού ήταν σύμφωνα με την διεθνή πρακτική και συνάδουν με χρηστή διαχείριση των κινδύνων.
Διαφορετικά δεν έχει νόημα οι Έλληνες να πληρώνουν ένα λογαριασμό που δεν λέει τι πληρώνουμε.
Είναι σημαντικό για τον Έλληνα φορολογούμενο και πολίτη είναι να γνωρίζει με διαφάνεια για ποιο λόγο θα φορτωθεί πολλά ακόμα δισεκατομμύρια για να σώσει τις τράπεζες και να κρίνει. Δεν θέλει όμως με κανένα τρόπο να σώσει αποτυχημένους τραπεζίτες ή διοικήσεις τραπεζών που δεν έκαναν καλά την δουλειά τους.
Ο Έλληνας φορολογούμενος είναι ο κύριος μέτοχος των τραπεζών αυτών και καλό θα ήταν να τον σεβαστούν και η κυβέρνηση αλλά και οι διοικήσεις των τραπεζών.
